สื่อนำเรื่องออนไลน์........การอ่านอย่างมีวิจารณญาณ เรื่อง กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน                                                                                                                      เรื่อง                         กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน       บทพระราชนิพนธ์      พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย          พระราชประวัติ                                                            พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจฟื้นฟู                          บูรณประเทศและราชธานี ทรงมีพระอัจฉริยะพิเศษคือ   ทางศิลปะทั้งในด้านประติมากรรม                          สถาปัตยกรรม วรรณคดี ดนตรี และนาฏศิลป์ พระราชนิพนธ์บทละครนอก เช่น สังข์ทอง                          ไกรทอง บทละครใน เช่น อิเหนา รามเกียรติ์ และบทกวีต่าง ๆ   ที่มาของเรื่อง                                                              บทพระราชนิพนธ์นี้  เป็นบทเห่ชมฝีพระหัตถ์ของสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรม                         ราชินีในการปรุงเครื่องเสวย จุดมุ่งหมายในการแต่ง                                               เพื่อใช้เป็นบทเห่เรือพระที่นั่ง  เมื่อเสด็จประพาสทางน้ำที่ไม่ใช่พระราชพิธี                         เพื่อบอกจังหวะในการพายของพลพายเรือให้พร้อมเพรียงกันและคลายเหงาจากการเดินทาง รูปแบบงานประพันธ์                                                     แต่งด้วยกาพย์เห่เรือ  ขึ้นต้นด้วยโคลงสี่สุภาพ ๑ บท แล้วตามด้วยกาพย์ยานี ๑๑                         อีก ๑ บท เนื้อความเดียวกัน และมีกาพย์ยานีอีกจำนวน ๑๐ –  ๒๐  บท ขยายเนื้อความ                                  จนจบความ  เหมือนบทเห่เรือของเจ้าธรรมธิเบศร  (เจ้าฟ้ากุ้ง) จัดเป็นวรรณคดีบริสุทธิ์                         ให้ความไพเราะและอารมณ์สะเทือนใจ เนื้อเรื่องย่อ                                      กล่าวถึงอาหารคาว และมีการกล่าวเชื่อมโยงถึงหญิงคนรัก คือ แกงมัสมั่นไก่  ยำใหญ่                         ตับเหล็กลวก  หมูแนม  ก้อยกุ้ง  ต้มยำปลาเทโพ น้ำยา  แกงอ่อม  ข้าวหุงที่ปรุงด้วยเครื่องเทศ                          แกงคั่วส้มหมูป่า  พล่าเนื้อ ล่าเตียง  หรุ่ม  รังนก  ไตปลา  แสร้งว่า และพูดถึงอาหารประเภทผัก                          เช่น  ใบโศก ผักโฉม ผักหวาน                                                          เรื่อง  กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน ๑.     นพคุณ                                ทองเนื้อเก้า  ทองบริสุทธิ์  ในที่นี้หมายถึง  หญิงคนรัก ๒.     ภุญช์                                  กิน ๓.     รางชาง                               สวยงาม ๔.     ยี่หร่า                                  ชื่อเครื่องเทศชนิดหนึ่ง ใบและเมล็ดเล็ก ผลแก่แห้ง                                                     เป็นเครื่องปรุงสำคัญของแกงมัสมั่น บางทีเรียก เทียนขาว ๕.     ยำใหญ่                               ชื่ออาหารประเภทยำ  ใส่เครื่องยำและผักจำนวนมาก ๖.     หมูแนม                               อาหารว่างชนิดหนึ่ง ใช้เนื้อหมูสุกฉีกประสมกับข้าว                                                  คั่วป่น ถ้าทำด้วยปลาเรียกปลาแนม ๗.     มัสมั่น                                 ชื่อแกงชนิดหนึ่ง เป็นแกงเผ็ดอย่างมุสลิม ปรุงด้วย                                                  เครื่องเทศ ๘.     ตับเหล็ก                              เครื่องในหมู มองดูคล้ายตับแต่ที่จริงคือม้ามของหมู ๙.     ประทิ่น                                เครื่องหอม ๑๐.   เทโพ                                  ปลาน้ำจืด ปกติมีขนาดใหญ่ คล้ายปลาสวาย                                                    ไม่มีเกล็ด มีจุดสีดำอยู่เหนือคลีบอก   มีเงี่ยงยาว                                                   เนื้อมีมันมาก ๑๑.  ก้อยกุ้ง                                 อาหารชนิดหนึ่งคล้ายพล่าทำด้วยกุ้งสด ๑๒.  แกงขม                                 เครื่องกินกับขนมจีนน้ำยา มีมะระและผักบุ้งต้ม ๑๓.  อ่อม                                    แกงคล้ายแกงคั่ว   ใส่มะระกับปลาดุก ๑๔.  แกงคั่วส้ม                             แกงคั่วที่ใส่เครื่องที่ทำให้มีรสเปรี้ยว ๑๕.  แก้วตา                                 หญิงผู้เป็นที่รัก ๑๖.  ลูกเอ็น (ลูกเอ็ล)                     ลูกกระวาน  ไม้ล้มลุกมาจากอินเดียตอนใต้ บางที                                                   เรียกว่า  เอลา   กระวาน  หรือ  กระวานเทศ ๑๗.  ล่าเตียง                                ชื่ออาหารคาว ประกอบด้วยไข่โรยฝอย หุ้มห่อไส้ได้                                                   ขนาดรับประทานเป็นคำ ๆ ๑๘.  หรุ่ม                                     ชื่ออาหารคาว  ใช้หมูทำไส้ หุ้มไข่ จัดเป็นคำๆ มี                                                   ลักษณะคล้ายคลึงกับอาหารประเภทล่าเตียง ๑๙.  ระกำ                                    ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่งขึ้นเป็นกอ ผลใช้ในการประกอบ                                                   อาหาร หรือรับประทานเป็นผลไม้ ๒๐.  รังนก                                    รังของนกนางแอ่น ได้จากน้ำลายนกที่ขยอกออกมา                                                   ไว้ตามผนังถ้ำเพื่อสร้างรัง คนเก็บรังนกไปแซะมา                                                   จากหิน แช่น้ำมีลักษณะคล้ายวุ้น   ใช้นึ่งแล้วทำ                                                   เป็นอาหาร ๒๑. ผักหวาน                                 ชื่อผักชนิดหนึ่ง  เป็นไม้พุ่ม ยอดกินได้ ๒๒. ผักโฉม                                  ชื่อผักชนิดหนึ่ง  บางแห่งเรียก ผักกระโฉม  เป็น                                                      ไม้ล้มลุกขึ้นในที่ชื้นแฉะ ลำต้นและกิ่งอวบใหญ่                                                   สีม่วง มีดอกเล็ก ๆ สีม่วงแกมชมพูกลางเหลือง                                                   ทุกส่วนของไม้นี้มีกลิ่นหอม ใช้ปรุงอาหารและทำยาได้ ๒๓. ไตปลา                                  เครื่องในปลาทู ใช้หมักเกลือแล้วนำมาปรุงเป็น                                                   อาหารประเภทเครื่องจิ้ม ๒๔. แสร้งว่า                                 ชื่ออาหารประเภทเครื่องจิ้ม ทำด้วยกุ้ง มีรสเปรี้ยว                                                   เค็มหวาน ๒๕. ใบโศก                                  ต้นไม้ชนิดหนึ่ง ใบอ่อนมีสีเขียวอ่อน ใช้เป็นอาหาร                                                   ประเภทเครื่องจิ้ม ๒๖. ข้อน                                      ตี ทุบ บางครั้ง อาจใช้ ค่อน ๒๗. เคร่า                                      คอย ๒๘. แด                                        ใจ ๒๙. ไฟฟอน                                 ไฟที่ดับไม่สนิท  มีขี้เถ้าและสะเก็ดเล็กน้อย                                                   มีสีแดง ๆ พร้อมที่จะลุกติด บางที่เรียก ไฟสุมขอน ๓๐. เมืองบน                                 สวรรค์ ๓๑. ยอหัตถ์                                  ยกมือขึ้น ๓๒. เรียม                                     เป็นสรรพนาม ที่หมายถึงตนเอง ในที่นี่นี้ คือ พี่ (ผู้ชาย)                                                   และในบางแห่งอาจหมายถึง น้อง (ผู้หญิง) ก็ได้ ๓๓. เสาวคนธ์                                กลิ่นหอม        05/12/50 ออกแบบพัฒนาโดย ครูสุรินทร์ ยิ่งนึก